Definicja ANGIOGRAFIA NERKOWA

Co oznacza ANGIOGRAFIA NERKOWA Badanie nazywane jest także: ARTERIOGRAFIA NERKOWA, BADANIE NACZYNIOWE NEREK TEORETYCZNE I TECHNICZNE PODSTAWY BADANIA Angiografia nerkowa to jest obrazowa sposób badania unaczynienia nerek i otaczających je narządów z użyciem promieni rentgenowskich. Obraz naczyń i unerwionych poprzez nie narządów uzyskuje się przez podanie poprzez szczególny cewnik środka cieniującego (pochłaniającego silnie promieniowanie rentgenowskie) do aorty brzusznej w okolicę odejścia tętnic nerkowych albo w sposób bezpośredni do jednej z tętnic nerkowych (angiografia celowana). Szczegółowe wiadomości dotyczące zasady badania zostały opisane w rozdziale "Badania obrazowe wielonarządowe". Środek kontrastowy podany do układu tętniczego ulega stopniowemu wydalaniu do dróg moczowych i dlatego, w końcowej części badania, można przejść do etapy urograficznej (zobacz urografia). CZEMU SŁUŻY BADANIE? Badanie to umożliwia ocenę stanu unaczynienia nerek. Dotyczy to zarówno głównych pni tętnicy nerkowej, jak także naczyń wewnątrznerkowych. W razie stwierdzenia zwężenia tętnicy nerkowej, angiografia pozwala ocenić poziom i stopień przewężenia światła naczynia albo naczyń. Przy jej pomocy można również wykryć obecność unaczynionych tworów wewnątrz nerki albo także w jej bezpośrednim sąsiedztwie (na przykład guzów), bądź obszarów pozbawionych unaczynienia (na przykład zawał nerki). Niekiedy w czasie przeprowadzania badania angiograficznego poprzez założony cewnik można pobierać próbki krwi do badania (na przykład dla oznaczenia aktywności substancji hormonalnej produkowanej w nerkach - reniny). Jak wspomniano ponad, angiografia może dotyczyć unaczynienia obu nerek albo może być badaniem wybiórczym, bezpośrednim (angiografia celowana). WSKAZANIA DO WYKONANIA BADANIA Nadciśnienie tętnicze. Zwężenie tętnicy nerkowej. Anomalie naczyniowe dotyczące układu moczowego (naczyniaki i naczynia dodatkowe). Guzy nerki i nadnerczy. Gruźlica nerki. Zator tętnicy nerkowej. Urazy nerek. Ocena unaczynienia nerki przeszczepionej. Inne (na przykład krwiomocz nieznanego pochodzenia). Badanie jest realizowane na zlecenie lekarza SPOSÓB PRZYGOTOWANIA DO BADANIA Wieczorem w dniu poprzedzającym badanie powinno się doprowadzić do wypróżnienia (jeżeli to niezbędne to przy użyciu lewatywy). Badanie powinno być wykonane u pacjentów pozostających na czczo. To są konieczne warunki dla uzyskania lepszego obrazu gdyż w innym przypadku nerki i drogi moczowe mogą być przesłonięte poprzez gazy albo kał zalegający w jelitach. U pacjentów odwodnionych podaje się dodatkowe ilości płynów w formie wlewów dożylnych w przeddzień albo w dniu badania. U osób wykazujących skłonności do uczuleń badanie wykonuje się pod osłoną leków przeciwuczuleniowych i regularnie w obecności anestezjologa. Przed przystąpieniem do wykonania badania niezbędne jest również wygolenie pachwiny. Zobacz dodatkowo "Sposób przygotowania do znieczulenia" w "sposoby anestezjologiczne w badaniach diagnostycznych" w rozdziale "sposoby znieczulania". Badanie wykonuje się w znieczuleniu miejscowym. Przy badaniu dzieci może zaistnieć konieczność znieczulenia ogólnego BADANIA POPRZEDZAJĄCE Doktor kierujący ustala zakres koniecznych badań dodatkowych w szczególności oceniających wydolność krążenia i funkcje nerek. Niezbędne jest wykonanie badania stężenia kreatyniny w surowicy. Z racji na sposobność krwawienia w czasie albo po badaniu celowe jest również wykonanie fundamentalnych wyznaczników układu krzepnięcia. Rezultaty tych badań powinny być przedstawione lekarzowi wykonującemu badanie. OPIS BADANIA Pacjent do badania układa się w pozycji na wznak. Skóra w rejonie pachwiny okładana jest jałowymi serwetami, a w dalszym ciągu odkażana. Miejsce wprowadzenia cewnika jest nakłuwane kilkakrotnie w celu wprowadzenia środka do znieczulenia miejscowego (na przykład lignokaina). Po zlokalizowaniu tętnicy udowej jest ona nakłuwana szczególną igłą, poprzez którą wprowadzony jest cewnik naczyniowy wykonany ze specjalnego materiału dającego sposobność prześledzenia jego położenia na monitorze aparatu (tak zwany sposób Seldingera). Cewnik wprowadzony zostaje do aorty brzusznej w okolicę odejścia tętnic nerkowych albo także bezpośrednio do jednej z tętnic. W dalszym ciągu cewnik zostaje połączony z przewodem kierującym do automatycznej strzykawki wypełnionej środkiem kontrastującym (na przykład uropolina). Doktor wykonujący badanie po upewnieniu się o prawidłowym położeniu cewnika podaje ze strzykawki automatycznej odpowiednią liczba kontrastu. Po zakończeniu badania doktor usuwa cewnik z tętnicy i zakłada opatrunek uciskowy na miejsce wkłucia. Zobacz dodatkowo "Opis metod znieczulenia" w "sposoby anestezjologiczne w badaniach diagnostycznych" w rozdziale "sposoby znieczulania". Rezultat badania przekazywany jest w formie opisu z dołączonymi niekiedy kliszami rentgenowskimi. CZAS Badanie trwa zazwyczaj kilkadziesiąt min. Wiadomości, KTÓRE NALEŻY ZGŁOSIĆ WYKONUJĄCEMU BADANIE Przed badaniem Nadwrażliwość na leki stosowane do znieczulenia miejscowego albo środki kontrastowe. Skłonność do uczuleń. Skłonność do krwawień (skaza krwotoczna). Obecnie przyjmowane leki. Ciąża. W okresie badania Wszelakie nagłe choroby (na przykład duszność, świąd skóry). Bez zarzutu ZACHOWYWAĆ SIĘ PO BADANIU? Odpowiednio z zaleceniami podanymi poprzez lekarza. Nie należy wstawać, bądź zdejmować opatrunku uciskowego bez porozumienia z lekarzem kierującym. Zobacz dodatkowo "bez zarzutu zachowywać się po znieczuleniu?" w "sposoby anestezjologiczne w badaniach diagnostycznych" w rozdziale "sposoby znieczulania". MOŻLIWE POWIKŁANIA PO BADANIU Wystąpienie krwiaka w miejscu wprowadzenia cewnika. Odczyn uczuleniowy po środkach kontrastowych. Zobacz dodatkowo "Możliwe powikłania po znieczuleniu" w "sposoby anestezjologiczne w badaniach diagnostycznych" w rozdziale "sposoby znieczulania". Jeżeli istnieje taka potrzeba, badanie może być powtarzane. Realizowane jest u pacjenta w każdym wieku. Nie może być realizowane u kobiet będących w ciąży. Należy unikać wykonywania badania u kobiet w II połowie cyklu miesięcznego, u których zaistniała sposobność zapłodnienia