Definicja ANGIOKARDIOGRAFIA

Co oznacza ANGIOKARDIOGRAFIA Badanie nazywane jest także: KORONAROGRAFIA, WENTRYKULOGRAFIA I AORTOGRAFIA TEORETYCZNE I TECHNICZNE PODSTAWY BADANIA Angiokardiografia to jest obrazowa sposób badania jam serca (wentrykulografia), aorty (aortografia) i naczyń wieńcowych serca (koronarografia) z użyciem promieni rentgenowskich. Obraz jam serca i naczyń uzyskuje się przez podanie środka cieniującego (silnie pochłaniającego promieniowanie rentgenowskie) do jamy lewej komory serca, aorty i tętnicy wieńcowej. CZEMU SŁUŻY BADANIE? Badanie to umożliwia w sposób inwazyjny ocenę budowy, kształtu jam serca i naczyń i rejestrację zmian patologicznych, pozwalając niejednokrotnie uściślić rozpoznanie i adekwatnie zakwalifikować chorego do dalszego leczenia. Szczególnie cenna jest sposobność ustalenia zaawansowania dolegliwości niedokrwiennej serca opierając się na koronarografii, która pozwala ustalić stopień i miejsce zwężeń w obrębie miażdżycowo zmienionych naczyń wieńcowych. Niekiedy, angiokardiografia może poprzedzać wykonanie równocześnie przezskórnej plastyki tętnicy wieńcowej (PTCA). Zabieg ten (decyzję o jego wykonaniu podejmuje się w okresie badania) bazuje na poszerzeniu zwężonej tętnicy wieńcowej dzięki cienkiego cewnika zakończonego balonem, co w skutku daje powiększony dopływ krwi do mięśnia sercowego. WSKAZANIA DO WYKONANIA BADANIA Tłumaczenie powody bólów w klatce piersiowej. Ocena stopnia zaawansowania dolegliwości serca celem dalszej kwalifikacji do leczenia inwazyjnego kardiologicznego, kardiochirurgicznego albo zachowawczego. Ocena skuteczności leczenia na przykład po wykonanym zabiegu plastyki tętnicy wieńcowej (PTCA) albo przęsłowaniu tętnic wieńcowych (aby-pass'u). Badanie jest realizowane na zlecenie lekarza w uwarunkowaniach szpitalnych BADANIA POPRZEDZAJĄCE Pacjent jest poddawany wstępnej ocenie kardiologicznej obejmującej badania: EKG, RTG klatki piersiowej i badanie echokardiograficzne. Rekomendowana jest poprzednia wizyta u stomatologa i wykonanie przeglądu uzębienia. SPOSÓB PRZYGOTOWANIA DO BADANIA Każdy pacjent musi osobiście podpisać zgodę na przeprowadzenie badania,, zapoznając się przedtem z trybem badania i ewentualnymi następstwami. Badany powinien być w dniu wykonywania badania na czczo. Leki,, które dotychczas przyjmował powinien na ogół zażyć. Wskazane jest wygolenie obu pachwin. Zobacz dodatkowo "Sposób przygotowania do znieczulenia" w "sposoby anestezjologiczne w badaniach diagnostycznych" w rozdziale "sposoby znieczulania". Badanie wykonuje się w znieczuleniu miejscowym. Wskazane jest także podanie środka uspokajającego. U dzieci badanie wykonuje się w znieczuleniu ogólnym OPIS BADANIA Angiokardiografia jest realizowana w pracowni hemodynamicznej. Chory do badania układa się na szczególnym stole w pozycji na wznak, jest kompletnie rozebrany, przykryty prześcieradłem chirurgicznym. Miejsce nakłucia naczynia jest na początku dezynfekowane, a w dalszym ciągu znieczulane miejscowo, podskórnym podaniem lignokainy. Przeważnie nakłuwa się tętnicę udową, rzadziej korzysta się z dojścia poprzez kończynę górną (na przykład nakłucie tętnicy łokciowej albo promieniowej) (Ryc.1-4 i Ryc. 1-5). Ryc.1-4 Wprowadzenie cewnika do serca przez nakłucie tętnicy udowej Ryc.1-5 Wprowadzenie cewnika do serca przez nakłucie tętnicy łokciowej Do naczynia wprowadza się szczególną koszulkę tętniczą (to jest szczególny rodzaj wenflonu z zastawką), pozwalającą na szybką wymianę cewników, którymi wykonuje się badanie. Cewniki przesuwane są poprzez naczynie do jam serca i wychodzących z nich sporych naczyń. Ruchy cewnika w naczyniach i jamach serca są kontrolowane na ekranie monitora (okresowo poprzez ciało badanego przepuszcza się wiązkę promieni rentgenowskich). Po wejściu końcem cewnika do ujścia tętnicy wieńcowej podawany jest środek cieniujący (kontrast), a obraz filmowany jest poprzez aparaturę rejestrującą. Po zamianie cewnika mierzone jest ciśnienie w lewej komorze serca i podawany jest kontrast do jamy lewej komory. W momencie podawania kontrastu badany może odczuwać uderzenie ciepła do głowy, rozchodzące się w dalszym ciągu po całym ciele i błyskawicznie przemijające. W czasie podawania kontrastu do tętnic wieńcowych u chorego może wystąpić ból (albo jego nasilenie, jeżeli występował przed badaniem) za mostkiem. Po badaniu usuwana jest koszulka naczyniowa i zakładany jest na miejsce wkłucia opatrunek uciskowy, który powinien pozostać poprzez kilka do kilkunastu godz.. Zobacz dodatkowo "Opis metod znieczulenia" w "sposoby anestezjologiczne w badaniach diagnostycznych" w rozdziale "sposoby znieczulania". Rezultat badania przekazywany jest w formie opisu, niekiedy z dołączonymi kliszami rentgenowskimi (zdjęciami albo filmem) albo taśmą film. Badanie trwa zazwyczaj kilkadziesiąt min. Wiadomości, KTÓRE NALEŻY ZGŁOSIĆ WYKONUJĄCEMU BADANIE Przed badaniem Ewentualne uczulenie na środki kontrastowe. Skłonność do krwawień (skaza krwotoczna). Obecnie przyjmowane leki, w szczególności obniżające krzepliwość krwi. Ciąża. W okresie badania Wszelakie nagłe choroby (na przykład ból w klatce piersiowej, duszność, uczucie ciepła). Bez zarzutu ZACHOWYWAĆ SIĘ PO BADANIU? Po badaniu pacjent na wózku odwożony jest na oddział szpitalny, gdzie poprzez przynajmniej kilkanaście godz. powinien pozostawać w pozycji leżącej bez wykonywania większych ruchów ciałem. Zazwyczaj dopiero kolejnego dnia po badaniu rano można wstać. W tym czasie rekomendowane jest przyjmowanie płynów z równoczesnym ograniczeniem przyjmowania posiłków. Zobacz dodatkowo "bez zarzutu zachowywać się po znieczuleniu?" w "sposoby anestezjologiczne w badaniach diagnostycznych" w rozdziale "sposoby znieczulania". MOŻLIWE POWIKŁANIA PO BADANIU Przeważnie spotykanym powikłaniem jest drobny krwiak w miejscu wprowadzenia cewnika do naczynia. Możliwe jest wystąpienie odczynu alergicznego na środek cieniujący pod postacią zmian skórnych (wysypka, rumień, pokrzywka), czasami nudności i wymiotów, bólu głowy, dreszczy i spadku ciśnienia. Wszystkie te symptomy są przeważnie przemijające i błyskawicznie ustępują po podaniu leków. Jeżeli jest taka potrzeba badanie może być okresowo powtarzane. Realizowane jest u pacjentów w każdym wieku. Nie może być realizowane u kobiet w ciąży. Należy unikać wykonywania badania u kobiet w II połowie cyklu miesiączkowego, u których zaistniała sposobność zapłodnienia