badanie radiologiczne co to znaczy
Leczenie BADANIE RADIOLOGICZNE W STOMATOLOGII definicja. Czym jest TECHNICZNE PODSTAWY BADANIA.

Czy przydatne?

Definicja BADANIE RADIOLOGICZNE W STOMATOLOGII

Co oznacza BADANIE RADIOLOGICZNE W STOMATOLOGII TEORETYCZNE I TECHNICZNE PODSTAWY BADANIA Obraz rentgenowski zębów i kości jest rzutem trójwymiarowym badanych zębów albo kości na płaszczyznę błony rentgenowskiej. Promienie rentgenowskie są pochłaniane w niejednakowym stopniu, zależnie od różnic w gęstości tkanek, z których są zbudowane, co można zarejestrować na promienioczułej błonie ( kliszy rentgenowskiej). Badanie radiologiczne jest przeprowadzane dzięki aparatów rentgenowskich. CZEMU SŁUŻY BADANIE? Badanie służy do uwidocznienia tkanki kostnej żuchwy i szczęki, oceny stawu skroniowo-żuchwowego, jak i do ustalenia stanu kości całej twarzoczaszki, do oceny poszczególnych zębów i tkanek kostnych otaczających ząb. Dzięki tego badania można stwierdzić obecność próchnicy na powierzchniach stycznych zębów i w obrębie korzeni, obecność albo brak zawiązków zębowych, ciał obcych, zębów zatrzymanych, zmian patologicznych przy korzeniach zębów, pozostawionych korzeni, torbieli zębowych, zmian nowotworowych. Ponadto, przy urazach ocenia się, czy nie doszło do złamania zębów albo struktur kostnych. Badania radiologiczne wewnątrzustne Odznacza się następujące typy zdjęć wewnątrzustnych: Zdjęcie przylegające - zdjęcie zębów i bezzębnych okolic wyrostka zębodołowego. Na tym zdjęciu uwidaczniają się wyraźnie poszczególne zęby i pozostawione korzenie, zmiany okołowierzchołkowe zębów, zęby nadliczbowe, zęby zatrzymane, torbiele, zmiany nowotworowe. Klisza rentgenowska do wykonania takiego zdjęcia jest małych rozmiarów - przez wzgląd na tym zdjęcie to obejmuje niedużą przestrzeń wyrostka zębodołowego szczęki, bądź żuchwy, z reguły 3 zęby; Zdjęcie zgryzowe - realizowane jest przez umieszczenie kliszy rentgenowskiej wewnątrz j. ustnej w płaszczyźnie zgryzowej zębów. Na zdjęciu tym uwidaczniają się powierzchnie zgryzowe zębów, brzegi sieczne zębów. Zdjęcie wykonuje się celem stwierdzenia obecności i pozycji zębów niewidocznych w jamie ustnej, wady zgryzu (reinkluzji), ciała obcego, wykazania zmian w obrębie j. ustnej, podniebienia, zachyłka zębodołowego zatoki szczękowej, oceny szerokości żuchwy, a w razie złamań - oceny przemieszczenia odłamów. Wykonuje się je także w razie podejrzenia kamienia w przewodzie wyprowadzającym ślinianki podżuchwowej. Badania radiologiczne zewnątrzustne Realizowane są w razie urazów twarzoczaszki, w celu uwidocznienia złamań, przemieszczeń. Wykonuje się je także do oceny stanu kości twarzoczaszki, stopnia zniszczenia tkanki kostnej poprzez mechanizmy nowotworowe czy inne zmiany chorobowe. Odznacza się następujące typy zdjęć zewnątrzustnych: Zdjęcie czaszki tylno-przednie - służy do oceny stanu kości całej twarzoczaszki na przykład w razie nowotworów czy złamań; Zdjęcie twarzoczaszki celowane na zatoki szczękowe - służy do oceny obu zatok szczękowych i oceny szczelin złamań w razie urazu; Zdjęcie skośno-boczne żuchwy: trzonu, okolicy kąta i gałęzi i okolicy bródkowej; Zdjęcie stawu skroniowo-żuchwowego; Zdjęcie osiowe czaszki - dla oceny kości jarzmowej i łuku jarzmowego; Zdjęcia pantomograficzne - dla ogólnej oceny stanu uzębienia, kości wyrostków zębodołowych i uwidocznienia zmian chorobowych w szczęce i żuchwie. Pantomografia jest sposobem badania radiologicznego, dzięki której otrzymuje się zdjęcia warstwowe struktur zakrzywionych. Pantomogram twarzoczaszki jest zwiększonym w ok. 20% obrazem radiologicznym, na którym uwidacznia się szczęka i żuchwa i uzębienie i sąsiadujące okolice anatomiczne na jednej kliszy rentgenowskiej. Masywne przedmioty anatomiczne twarzoczaszki, takie jak: zatoka szczękowa, wyrostki zębodołowe szczęki i żuchwy, wyrostek dziobiasty i kłykciowy żuchwy są proste do oceny. Z racji na zwiększony obraz struktur anatomicznych wyrostków zębodołowych możliwa jest precyzyjna ocena przyzębia. Zdjęcia te znajdują wykorzystanie w badaniach przeprowadzanych u dzieci, gdyż stanowią cenną pomoc w określaniu nieprawidłowości budowy korzeni zębów, umiejscowienia zębów zatrzymanych, stopnia mineralizacji i kierunku wyrzynających się zębów; Zdjęcia warstwowe (tomograficzne) - użytkowane dla lepszego rozpoznania i zlokalizowania zmian patologicznych w obrębie kości. Pozwalają ocenić głębokość zasięgu zmian chorobowych w nowotworach delikatnych i złośliwych, zapaleniu kości. WSKAZANIA DO WYKONANIA BADANIA Urazy twarzoczaszki (pobicia, wypadki komunikacyjne). Nowotwory delikatne albo złośliwe w obrębie twarzoczaszki. Dolegliwości stawu skroniowo-żuchwowego. Ocena unieruchomienia złamań. Ocena prawidłowego gojenia się kości po zabiegach operacyjnych albo złamaniach. Dolegliwości tkanek kostnych twarzoczaszki. Ocena ubytków pooperacyjnych kości. Torbiele kostne. Próchnica zębów głęboka. Kamica ślinianki podżuchwowej, podjęzykowej. Dolegliwości przyzębia. Badanie jest realizowane na zlecenie lekarza BADANIA POPRZEDZAJĄCE Wstępne badanie stomatologiczne. SPOSÓB PRZYGOTOWANIA DO BADANIA Nie ma szczególnych zaleceń. U dzieci wskazane jest podanie środka uspokajającego OPIS BADANIA Przed wykonaniem zdjęć twarzoczaszki pacjent ubierany jest w szczególny fartuch ochronny z gumy ołowianej. Bardzo regularnie dodatkowo użytkowane są także, w szczególności u dzieci, osłony na szyję (tarczycę). Badania radiologiczne wewnątrzustne W okresie badania pacjent siedzi. Kliszę rentgenowską umieszcza się w jamie ustnej tak, by przylegała do wyrostka zębodołowego w badanej okolicy. W okresie napromieniania pacjent sam przytrzymuje kliszę, badź od strony podniebiennej - przy wykonywaniu zdjęć zebów górnych, bądź od strony języka - przy wykonywaniu zdjęć zębów dolnych. Zdjecia realizowane są szczególnym aparatem rentgenowskim. Badanie radiologiczne zewnątrzustne W okresie badania pacjent leży i w zależności od rodzaju zdjęcia - głowę pacjenta układa się w określonej pozycji na powierzchni, pod którą znajduje się kaseta z kliszą rentgenowską. Przy wykonywaniu zdjęć pantomograficznych chory siedzi nieruchomo, a szczególny aparat rentgenowski wykonuje ruch obrotowy dookoła głowy pacjenta. Rezultat badań jest przekazywany w formie opisu, niekiedy z dołączonymi kliszami rentgenowskimi. CZAS Badanie trwa zazwyczaj kilka min. Wiadomości, KTÓRE NALEŻY ZGŁOSIĆ WYKONUJĄCEMU BADANIE Przed badaniem Dolegliwości gardła, krtani i przełyku (w razie badania wewntrzustnego). Ciąża. Bez zarzutu ZACHOWYWAĆ SIĘ PO BADANIU? Nie ma szczególnych zaleceń. MOŻLIWE POWIKŁANIA PO BADANIU W trakcie badań pacjent jest narażony na napromieniowanie względnie sporymi dawkami promieni rentgenowskich. W trakcie jednorazowego badania radiologicznego obciążenie pacjenta jest niewielkie i nie należy obawiać się zmian czynnościowych czy morfologicznych. Jeżeli jest taka potrzeba, badanie może być okresowo powtarzane. Realizowane jest u chorych w każdym wieku. Nie może być realizowane u kobiet w ciąży. Należy unikać wykonywania badania u kobiet w II połowie cyklu miesięcznego, u których zaistniała sposobność zapłodnienia