Definicja Hipnoza
Co to znaczy Hipnoza:
stan psychiczny, pośredni pomiędzy snem a jawą, charakteryzujący się wzmożoną podatnością na sugestię. Termin hipnoza pochodzi od greckiego słowa hipnos, a więc sen.
Hipnoza, jednakże niekiedy bardzo przypomina sen, snem nie jest. Dowodzą tego badania elektroencefalograficzne mózgu. Inną częstotliwość mają gdyż fale mózgowe człowieka śpiącego, inną rozbudzonego, a jeszcze inną zahipnotyzowanego.
Stan hipnotyczny jest naturalnym stanem umysłu występującym u ludzi regularnie w trakcie dnia. Jest pogłębionym stanem koncentracji - a przez to ograniczeniem spostrzegania tego, co jest poza polem koncentracji. Jest jak światło latarki zapalonej nocą- wyostrza widzenie tego, na co skierowana jest uwaga, resztę informacji pozostawiając w mroku.
Zdolność hipnotykupazowania wykorzystywania jest w marketingu (interes), polityce (władza), terapii (zdrowie) a również na scenie (rozrywka).
Hipnoza w ujęciu fizjologicznym
Pionierem badań naukowych nad hipnozą był neurolog Jean-Martin Charcot. Do dzisiaj badania te są prowadzone w wielu ośrodkach naukowych, stosujących sporo technik diagnostycznych od EEG po obrazowanie NMR.
Dane zgromadzone z użyciem EEG pozwoliły dokładniej zdefiniować stan hipnozy. W obrazie EEG mózgu człowieka, odznacza się cztery fundamentalne fale mózgowe, które są elektrycznymi impulsami o określonej częstotliwości, przebiegającymi poprzez cały mózg:
fale β - o częstotliwości 14-32 Hz - które odpowiadają stanowi zagrożenia albo intensywnego, świadomego wysiłku umysłowemu
fale α - o częstotliwości 7-14 Hz - odpowiadające stanowi wyciszenia i relaksu - na przykład w trakcie słuchania spokojnej muzyki
fale θ - 4-7 Hz - odpowiadające stanowi głębokiego relaksu
fale δ - 3-4 Hz - występujące w trakcie części faz snu.
Zazwyczaj poprzez mózg człowieka przebiegają naraz czynniki o różnych częstotliwościach, z jednym dominującym. Np: w stanie normalnego relaksu dominują fale α lecz obecne także są fale β i θ. Natomiast w stanie świadomego wysiłku umysłowego prócz fal β są także obecne fale α.
Jedna z fizjologicznych definicji stanu hipnotycznego głosi, iż występuje on wtedy, gdy udaje się "wyłączyć" wszystkie rodzaje aktywności mózgu prócz dolnego zakresu fal α i górnego zakresu fal θ - a zatem w mózgu zahipnotyzowanej osoby występują wyłącznie fale o częstotliwości 6-10 hz i nie ma śladów fal β. Zdominowanie pracy mózgu poprzez dolny zakres fal α skutkuje, charakterystyczne dla tego stanu konsekwencje kataleptyczne i somnabulistyczne - czyli brak odczuwania bólu (tak zwany hypnoanestezja) i brak świadomej kontroli nad częścią własnego ciała - w szczególności nad kończynami. Nie wszystkie teorie głoszą, iż następuje także swoiste zastąpienie roli funkcji fal β falami θ - dzięki czemu w stanie hipnotycznym pozstaje się podatnym na sugestię i można bezwolnie wykonywać polecenia osoby, która zdoła przejąć kontrolę nad tą częścią aktywności mózgu pacjenta.
Hipnoza klasyczna
Artystą hipnozy klasycznej był Franciszek Mesmer. Wystąpił on z teorią, gdzie zakładał istnienie fluidu równie rzeczywistego i materialnego, jak na przykład działanie magnesu. Wg Mesmera dobroczynny fluid magnetyczny może przenosić się z jednej osoby na drugą. Po wytworzeniu się „mostu” pomiędzy terapeutą a pacjentem i po wykonaniu krótszych albo dłuższych „passów” (dotyk) ówczesny Mesmerowi hipnoterapeuta doprowadzał do przełomu leczniczego.
Hipnoza klasyczna dziś bliższa jest temu, co ustala się słowem bioenergoterapia. Współcześnie uważane jest, iż Mesmer stosował tak faktycznie rozmaite, psychologiczne techniki hipnotyczne, dla wywołania zwykłego, fizjologicznego efektu hiponotycznego.
Trening autogenny
Trening autogenny sporą popularność jako metoda hipnotyczna zawdzięcza swojej prostocie i dużej skuteczności oddziaływania świadomości na podświadomość. Najprościej naukę hipnozy rozpocząć właśnie od treningu autogennego i wielu trenerów hipnozy tak właśnie postępuje. W trakcie wykonywania treningu adept zapoznaje się z naturalnymi reakcjami swojego organizmu na wizualizacje, oczekiwania, wyobrażenia. Przedtem także u każdego z nas takie reakcje między myśleniem a reakcjami organizmu zachodziły, ale dopiero w trakcie treningu autogennego sporo osób, po raz pierwszy, je sobie uświadamia.
Hipnoza ericksonowska
Nazwa tej szkoły hipnozy pochodzi od nazwiska dr Miltona H. Ericksona - amerykańskiego psychiatry, który uczynił z hipnozy legalną metodę terapeutyczną.
Milton Erickson uznany został poprzez terapeutów za czołowego eksperta w zakresie współczesnej hipnozy medycznej. Napisał powyżej sto prac z dziedziny hipnozy; nauczał hipnozy i praktykował w latach 1920- 1980. Erkison stosował sporo technik wprowadzania w trans, zarówno werbalnych jak i pozawerbalnych. Językowe wzorce hipnotyczne - dopasowywanie się do sygnałów zachowań niewerbalnych, wykorzystywanie metafor w kontakcie indywidualnym i grupowym, terapeutycznym i rozwojowym i schowane sugestie - stanowią Schemat Miltona (nazywany także odwróconym metamodelem językowym).
Schemat Miltona jest metodą wywołującym i utrzymującym trans przy użycia języka w celu skontaktowania się z schowanymi zasobami naszej osobowości. Trans jest stanem, gdzie osiąga się wysoką motywację, by uczyć się od nieświadomości w bezpośredni sposób. Nie to jest stan pasywny ani także nie pozostaje się w nim pod wpływem kogoś innego. Między terapeutą a klientem powstaje współpraca; odpowiedzi klienta pozwalają terapeucie rozpoznać, co należy zrobić dalej.
Na ten schemat złożona jest zbiór kilkudziesięciu narządzi językowych pozwalających wywierać hipnoterapeutyczny wpływ na odbiorcę, nawet bez stosowania formalnej hipnozy. Klient może wówczas leżeć, może zamykać oczu, może mieć wyłączonej świadomości. Może to być zwyczajna rozmowa, zbieranie wywiadu czy właśnie opowiadania anegdot i przypowieści. Komunikacja międzyludzka przebiega gdyż jednocześnie i równolegle na poziomie świadomym i nieświadomym. Można świadomie porozumiewać się z nieświadomością rozmówcy.
Erickson respektował nieświadomą myśl pacjenta. Przyjmował, iż nawet za najdziwaczniejszymi zachowaniami kryją się pozytywne intencje i iż jednostki podejmują idealne, dostępne im w danym momencie, wybory. Celem jego pracy było dostarczenie ludziom większej liczby możliwych wyborów. Przyjmował także, iż na pewnym poziomie każdy posiada zasoby potrzebne do dokonania zmian.
Schemat Miltona jest metodą użycia języka, który umożliwia:
dopasowanie do osobowej rzeczywistości i prowadzenie jej;
rozpraszanie i użycie świadomego myślenia;
dostęp do nieświadomości i jej zasobów.
Innym z przedmiotów Modelu Miltona jest posługiwanie się rozbudowanymi wypowiedziami, zazwyczaj gęsto przeplatanymi cytatami, sformułowanymi w skomplikowany sposób. Próba ich zrozumienia wymaga od odbiorcy dużej koncentracji uwagi i intensywnego wysiłku umysłowego, który tak absorbuje jego świadomość, iż nie jest już w stanie bronić się przed krótkimi, terapeutycznymi komunikatami, instrukcjami i poleceniami, wplecionymi w te dłuższe wypowiedzi- a adresowanymi bezpośrednio do jego nieświadomości.
Hipnoza ericksonowska to zdolność słownej perswazji dzięki której możliwe staje się wprowadzenie słuchacza w stan podatności hipnotycznej na sugestie. W okresie stosowania hipnozy ericksonowskiej nie pada nawet wyraz hipnoza. Słuchacz odbiera tę rozmowę jako zwykłą pogawędkę. Sugestie odbiera jako swoje, wolne i nieprzymuszone myśli. Hipnoza ericksonowska użytkowana jest na co dzień poprzez biznesmenów, handlowców, polityków. Czasami stosują ją lekarze, wzmacniając wpływ swoich lekarstw.
Hipnoza sceniczna
Hipnoza sceniczna jest konglomeratem pozostałych metod hipnotycznych. W pewnym małym zakresie opiera się na hipnozie dyrektywnej - klient stawiany jest w wypadku, kiedy „nie wypada odmówić wykorzystania się do polecenia”. Hipnotyzerzy sceniczni regularnie prezentują najwyższy poziom zdolności hipnotycznych we wszystkich metodach.
Autohipnoza
Jak sama nazwa wskazuje, to jest stan zbliżony do hipnozy, chociaż uzyskiwany nie poprzez indukcję hipnotyzera, lecz samego zainteresowanego. Wbrew powszechnemu mniemaniu autohipnozą nie jest stan uzyskiwany poprzez słuchanie kaset magnetofonowych. Nawet, jeżeli zostały one opracowane poprzez samego zainteresowanego. Stan ten należy do zjawisk typu heterohipnoidalnego (hetero znaczy wpływ drugiej osoby)
Autohipnoza jest stanem zbliżonym do medytacji. Podobnie, jak w niej istotne jest skupienie umysłu na jednym elemencie (przeważnie tym właśnie, nad którym chcemy pracować)
Hipnoza, jednakże niekiedy bardzo przypomina sen, snem nie jest. Dowodzą tego badania elektroencefalograficzne mózgu. Inną częstotliwość mają gdyż fale mózgowe człowieka śpiącego, inną rozbudzonego, a jeszcze inną zahipnotyzowanego.
Stan hipnotyczny jest naturalnym stanem umysłu występującym u ludzi regularnie w trakcie dnia. Jest pogłębionym stanem koncentracji - a przez to ograniczeniem spostrzegania tego, co jest poza polem koncentracji. Jest jak światło latarki zapalonej nocą- wyostrza widzenie tego, na co skierowana jest uwaga, resztę informacji pozostawiając w mroku.
Zdolność hipnotykupazowania wykorzystywania jest w marketingu (interes), polityce (władza), terapii (zdrowie) a również na scenie (rozrywka).
Hipnoza w ujęciu fizjologicznym
Pionierem badań naukowych nad hipnozą był neurolog Jean-Martin Charcot. Do dzisiaj badania te są prowadzone w wielu ośrodkach naukowych, stosujących sporo technik diagnostycznych od EEG po obrazowanie NMR.
Dane zgromadzone z użyciem EEG pozwoliły dokładniej zdefiniować stan hipnozy. W obrazie EEG mózgu człowieka, odznacza się cztery fundamentalne fale mózgowe, które są elektrycznymi impulsami o określonej częstotliwości, przebiegającymi poprzez cały mózg:
fale β - o częstotliwości 14-32 Hz - które odpowiadają stanowi zagrożenia albo intensywnego, świadomego wysiłku umysłowemu
fale α - o częstotliwości 7-14 Hz - odpowiadające stanowi wyciszenia i relaksu - na przykład w trakcie słuchania spokojnej muzyki
fale θ - 4-7 Hz - odpowiadające stanowi głębokiego relaksu
fale δ - 3-4 Hz - występujące w trakcie części faz snu.
Zazwyczaj poprzez mózg człowieka przebiegają naraz czynniki o różnych częstotliwościach, z jednym dominującym. Np: w stanie normalnego relaksu dominują fale α lecz obecne także są fale β i θ. Natomiast w stanie świadomego wysiłku umysłowego prócz fal β są także obecne fale α.
Jedna z fizjologicznych definicji stanu hipnotycznego głosi, iż występuje on wtedy, gdy udaje się "wyłączyć" wszystkie rodzaje aktywności mózgu prócz dolnego zakresu fal α i górnego zakresu fal θ - a zatem w mózgu zahipnotyzowanej osoby występują wyłącznie fale o częstotliwości 6-10 hz i nie ma śladów fal β. Zdominowanie pracy mózgu poprzez dolny zakres fal α skutkuje, charakterystyczne dla tego stanu konsekwencje kataleptyczne i somnabulistyczne - czyli brak odczuwania bólu (tak zwany hypnoanestezja) i brak świadomej kontroli nad częścią własnego ciała - w szczególności nad kończynami. Nie wszystkie teorie głoszą, iż następuje także swoiste zastąpienie roli funkcji fal β falami θ - dzięki czemu w stanie hipnotycznym pozstaje się podatnym na sugestię i można bezwolnie wykonywać polecenia osoby, która zdoła przejąć kontrolę nad tą częścią aktywności mózgu pacjenta.
Hipnoza klasyczna
Artystą hipnozy klasycznej był Franciszek Mesmer. Wystąpił on z teorią, gdzie zakładał istnienie fluidu równie rzeczywistego i materialnego, jak na przykład działanie magnesu. Wg Mesmera dobroczynny fluid magnetyczny może przenosić się z jednej osoby na drugą. Po wytworzeniu się „mostu” pomiędzy terapeutą a pacjentem i po wykonaniu krótszych albo dłuższych „passów” (dotyk) ówczesny Mesmerowi hipnoterapeuta doprowadzał do przełomu leczniczego.
Hipnoza klasyczna dziś bliższa jest temu, co ustala się słowem bioenergoterapia. Współcześnie uważane jest, iż Mesmer stosował tak faktycznie rozmaite, psychologiczne techniki hipnotyczne, dla wywołania zwykłego, fizjologicznego efektu hiponotycznego.
Trening autogenny
Trening autogenny sporą popularność jako metoda hipnotyczna zawdzięcza swojej prostocie i dużej skuteczności oddziaływania świadomości na podświadomość. Najprościej naukę hipnozy rozpocząć właśnie od treningu autogennego i wielu trenerów hipnozy tak właśnie postępuje. W trakcie wykonywania treningu adept zapoznaje się z naturalnymi reakcjami swojego organizmu na wizualizacje, oczekiwania, wyobrażenia. Przedtem także u każdego z nas takie reakcje między myśleniem a reakcjami organizmu zachodziły, ale dopiero w trakcie treningu autogennego sporo osób, po raz pierwszy, je sobie uświadamia.
Hipnoza ericksonowska
Nazwa tej szkoły hipnozy pochodzi od nazwiska dr Miltona H. Ericksona - amerykańskiego psychiatry, który uczynił z hipnozy legalną metodę terapeutyczną.
Milton Erickson uznany został poprzez terapeutów za czołowego eksperta w zakresie współczesnej hipnozy medycznej. Napisał powyżej sto prac z dziedziny hipnozy; nauczał hipnozy i praktykował w latach 1920- 1980. Erkison stosował sporo technik wprowadzania w trans, zarówno werbalnych jak i pozawerbalnych. Językowe wzorce hipnotyczne - dopasowywanie się do sygnałów zachowań niewerbalnych, wykorzystywanie metafor w kontakcie indywidualnym i grupowym, terapeutycznym i rozwojowym i schowane sugestie - stanowią Schemat Miltona (nazywany także odwróconym metamodelem językowym).
Schemat Miltona jest metodą wywołującym i utrzymującym trans przy użycia języka w celu skontaktowania się z schowanymi zasobami naszej osobowości. Trans jest stanem, gdzie osiąga się wysoką motywację, by uczyć się od nieświadomości w bezpośredni sposób. Nie to jest stan pasywny ani także nie pozostaje się w nim pod wpływem kogoś innego. Między terapeutą a klientem powstaje współpraca; odpowiedzi klienta pozwalają terapeucie rozpoznać, co należy zrobić dalej.
Na ten schemat złożona jest zbiór kilkudziesięciu narządzi językowych pozwalających wywierać hipnoterapeutyczny wpływ na odbiorcę, nawet bez stosowania formalnej hipnozy. Klient może wówczas leżeć, może zamykać oczu, może mieć wyłączonej świadomości. Może to być zwyczajna rozmowa, zbieranie wywiadu czy właśnie opowiadania anegdot i przypowieści. Komunikacja międzyludzka przebiega gdyż jednocześnie i równolegle na poziomie świadomym i nieświadomym. Można świadomie porozumiewać się z nieświadomością rozmówcy.
Erickson respektował nieświadomą myśl pacjenta. Przyjmował, iż nawet za najdziwaczniejszymi zachowaniami kryją się pozytywne intencje i iż jednostki podejmują idealne, dostępne im w danym momencie, wybory. Celem jego pracy było dostarczenie ludziom większej liczby możliwych wyborów. Przyjmował także, iż na pewnym poziomie każdy posiada zasoby potrzebne do dokonania zmian.
Schemat Miltona jest metodą użycia języka, który umożliwia:
dopasowanie do osobowej rzeczywistości i prowadzenie jej;
rozpraszanie i użycie świadomego myślenia;
dostęp do nieświadomości i jej zasobów.
Innym z przedmiotów Modelu Miltona jest posługiwanie się rozbudowanymi wypowiedziami, zazwyczaj gęsto przeplatanymi cytatami, sformułowanymi w skomplikowany sposób. Próba ich zrozumienia wymaga od odbiorcy dużej koncentracji uwagi i intensywnego wysiłku umysłowego, który tak absorbuje jego świadomość, iż nie jest już w stanie bronić się przed krótkimi, terapeutycznymi komunikatami, instrukcjami i poleceniami, wplecionymi w te dłuższe wypowiedzi- a adresowanymi bezpośrednio do jego nieświadomości.
Hipnoza ericksonowska to zdolność słownej perswazji dzięki której możliwe staje się wprowadzenie słuchacza w stan podatności hipnotycznej na sugestie. W okresie stosowania hipnozy ericksonowskiej nie pada nawet wyraz hipnoza. Słuchacz odbiera tę rozmowę jako zwykłą pogawędkę. Sugestie odbiera jako swoje, wolne i nieprzymuszone myśli. Hipnoza ericksonowska użytkowana jest na co dzień poprzez biznesmenów, handlowców, polityków. Czasami stosują ją lekarze, wzmacniając wpływ swoich lekarstw.
Hipnoza sceniczna
Hipnoza sceniczna jest konglomeratem pozostałych metod hipnotycznych. W pewnym małym zakresie opiera się na hipnozie dyrektywnej - klient stawiany jest w wypadku, kiedy „nie wypada odmówić wykorzystania się do polecenia”. Hipnotyzerzy sceniczni regularnie prezentują najwyższy poziom zdolności hipnotycznych we wszystkich metodach.
Autohipnoza
Jak sama nazwa wskazuje, to jest stan zbliżony do hipnozy, chociaż uzyskiwany nie poprzez indukcję hipnotyzera, lecz samego zainteresowanego. Wbrew powszechnemu mniemaniu autohipnozą nie jest stan uzyskiwany poprzez słuchanie kaset magnetofonowych. Nawet, jeżeli zostały one opracowane poprzez samego zainteresowanego. Stan ten należy do zjawisk typu heterohipnoidalnego (hetero znaczy wpływ drugiej osoby)
Autohipnoza jest stanem zbliżonym do medytacji. Podobnie, jak w niej istotne jest skupienie umysłu na jednym elemencie (przeważnie tym właśnie, nad którym chcemy pracować)