Definicja BADANIE POLA WIDZENIA

Co oznacza BADANIE POLA WIDZENIA Badanie nazywane jest także: PERYMETRIA, KAMPIMETRIA TEORETYCZNE I TECHNICZNE PODSTAWY BADANIA Badanie bazuje na wykreślaniu na schematach pola widzenia, a więc obszaru widzianego nieruchomym okiem. Badanie przeprowadza się dwoma sposobami: przez rzutowanie siatkówki na wewnętrzną powierzchnię kulistą (perymetria) i na powierzchnię płaską (kampimetria). Istnieją różnego rodzaju perymetry, przystosowane do badania w ciemności albo w jasnym pomieszczeniu. Jednak zasada ich działania zawsze jest ta sama. Coraz częściej wykonuje się perymetrię automatyczną, tak zwany komputerową. Pozwala ona dokładnie określić i zanalizować próg czułości siatkówki w różnych jej punktach w relacji do poziomu prawidłowego. Model pola widzenia oznaczony jest cyframi, znaczkami albo intensywnością wydruku całych powierzchni w dziedzinie spostrzeganego pola widzenia. Sposób ta znacząco minimalizuje błędy subiektywne, lecz także wymaga od pacjenta uwagi i skupienia. Kampimetria uzupełnia tradycyjną perymetrię, jeżeli chce się precyzyjnie określić ubytki w środkowych częściach pola widzenia. CZEMU SŁUŻY BADANIE? Badanie to wykazuje na schemacie - dla każdego oka oddzielnie - ewentualne ubytki (miejsce i ich rozmiar) w polu widzenia. Przeważnie to są miejsca na siatkówce,gdzie nie odbierane są bodźce świetlne w konsekwencji zmian chorobowych samej siatkówki albo przerwania łączności dróg odprowadzających bodźce do ośrodków wzrokowych w mózgowiu. WSKAZANIA DO WYKONANIA BADANIA Dolegliwości układu nerwowego, w szczególności umiejscowione w mózgu. Dolegliwości nerwu wzrokowego. Jaskra. Odwarstwienie siatkówki. Inne dolegliwości siatkówki i naczyniówki. Badanie jest realizowane na zlecenie lekarza BADANIA POPRZEDZAJĄCE Realizowane jest badanie ostrości wzroku, bo przy słabej ostrości wzroku nie jest możliwe określenie pola widzenia. SPOSÓB PRZYGOTOWANIA DO BADANIA Nie ma szczególnych zaleceń. Badane mogą być tylko osoby dobrze współpracujące z lekarzem, umiejące zasygnalizować zachodzące w trakcie badania zmiany. Warunków tych nie mogą spełnić małe dzieci, osoby z ociężałością umysłową, starsi ludzie ze niedobrą orientacją i tym podobne OPIS BADANIA Perymetria Badanie wymaga bardzo dużej uwagi i ścisłej współpracy ze strony pacjenta, bo opierając się na jego wypowiedzi wykreśla się pole widzenia. Badany siedzi przed półkolistą oświetloną czaszą perymetru, mając unieruchomioną głowę przez oparcie podbródka i czoła na szczególnych podpórkach (Ryc.7-9). Ryc.7-9 Badanie pola widzenia przy użyciu perymetru Goldmanna Zasłonięte jest jedno oko. Pacjent musi wpatrywać się poprzez cały czas badania w pkt. ustawiony w centrum czaszy na wprost badanego oka. To jest zasadniczy warunek poprawności wykonania badania. W innym miejscu na czaszy perymetru pojawia się znaczek świetlny o określonej średnicy i natężeniu światła. Znaczek ten porusza się przeważnie wzdłuż południków, od obwodu do centrum. Zadaniem pacjenta jest zgłoszenie (patrząc cały czas w centralny pkt. !), czy znaczek jest już widoczny, czy przygasa albo kompletnie znika. Badający zaznacza te dane na schemacie, a w przypadku potrzeby powtarza badanie, zmieniając średnicę, natężenie światła i barwę poruszającego się znaczka. Łącząc wyróżnione punkty o tych samych parametrach, otrzymuje się izoptery określające zakres pola widzenia. Przy poprawnie wykonanym badaniu pola widzenia w odległości 14-18 st. skroniowo od punktu, na którym zatrzymuje się wzrok (punktu fiksacji), znajduje się fizjologiczny mroczek, tak zwany ślepa plama Mariotte'a (szerokości 7,5 st., wysokości 6 st.), która jest odzwierciedleniem tarczy nerwu wzrokowego. Jak wiadomo, na tarczy nerwu nie ma komórek światłoczułych odbierających bodźce wzrokowe. Kampimetria W trakcie badania kampimetrycznego używa się czarnego ekranu o wymiarach 2x2 m z centralnym białym punktem fiksacji i koncentrycznymi okręgami (co 10 st.) i południkami (co 30 st.) Pacjent siedzi w odległości 2 m od ekranu i obserwuje przesuwający się biały pkt., podając dane jak w perymetrii. Sposób ta aktualnie jest coraz rzadziej użytkowana. Test Amslera Test Amslera jest badaniem jakościowym czynności plamki i jej najbliższej okolicy. Istnieje sporo jego odmian, lecz fundamentalnym testem jest siatka o boku 10 cm z zaznaczonym punktem centralnym. W razie zmian chorobowych okolicy plamki pacjent, patrząc z odległości 30 cm na pkt. centralny, zauważa zniekształcenie linii, ubytki albo mroczki zaburzające regularność siatki. Rezultat badania przekazywany jest w formie opisu z dołączonym schematem. CZAS Badanie trwa do kilkudziesięciu min. Wiadomości, KTÓRE NALEŻY ZGŁOSIĆ WYKONUJĄCEMU BADANIE W okresie badania Należy dokładnie odpowiadać na pytania stawiane poprzez badającego. Bez zarzutu ZACHOWYWAĆ SIĘ PO BADANIU? Nie ma szczególnych zaleceń. MOŻLIWE POWIKŁANIA PO BADANIU Brak powikłań. Badanie może być powtarzane wielokrotnie. Realizowane jest u pacjentów w każdym wieku (niezależnie od małych dzieci i osób z ociężałością umysłową), a również u kobiet ciężarnych