Definicja CYSTOURETEROGRAFIA MIKCYJNA

Co oznacza CYSTOURETEROGRAFIA MIKCYJNA Badanie nazywane jest także: CUM TEORETYCZNE I TECHNICZNE PODSTAWY BADANIA Cystoureterografia mikcyjna to jest obrazowa sposób badania dróg wyprowadzających mocz, a więc cewki moczowej, pęcherza moczowego i ewentualnie moczowodów przy użyciu promieni rentgenowskich. W badaniu tym środek cieniujący (kontrast), który pochłania promieniowanie rentgenowskie, podaje się wstecznie (poprzez cewkę moczową). W trakcie prześwietlenia na ekranie monitora ukazuje się obraz będący efektem obecności środka cieniującego w drogach moczowych. W ustalonych momentach (także w trakcie oddawania moczu - mikcji) dokonuje się rejestracji obrazu na zdjęciu rentgenowskim. CZEMU SŁUŻY BADANIE? Badanie służy uwidocznieniu wszelkich zmian zachodzących w dolnym odcinku dróg moczowych. Sposób ta jest szczególnie cenna w rozpoznawaniu wad wrodzonych cewki moczowej, pęcherza moczowego albo moczowodów u dzieci. Na jej podstawie dokonuje się również oceny stopnia cofania się moczu z pęcherza do moczowodu w razie istnienia odpływu wstecznego pęcherzowo-moczowodowego i stopnia zalegania moczu w pęcherzu moczowym. WSKAZANIA DO WYKONANIA BADANIA Wady wrodzone cewki moczowej. Zwężenie cewki moczowej. Wady wrodzone pęcherza moczowego Urazy pęcherza moczowego. Odpływy wsteczne pęcherzowo-moczowodowe. Nietrzymanie moczu. Ocena dolnego odcinka dróg moczowych przed planowanym przeszczepem nerki. Badanie jest realizowane na zlecenie lekarza SPOSÓB PRZYGOTOWANIA DO BADANIA Badanie powinno być wykonane u pacjentów na czczo. Wieczorem w dniu poprzedzającym badanie należy doprowadzić do wypróżnienia (badanie wykonuje się zazwyczaj rano). W tym celu można kilka godz. przedtem wykorzystać delikatne środki przeczyszczające albo jeżeli to niezbędne - lewatywę. Zgodne wypróżnienie jest konieczne w celu uzyskania lepszych obrazów gdyż w innym przypadku drogi moczowe mogą być przysłonięte poprzez gazy albo kał zalegające w jelitach. W dniu poprzedzającym badanie należy zadbać o stosowne nawodnienie organizmu przez picie stosownej ilości płynów. Niekiedy doktor kierujący może zlecić podanie dodatkowych ilości płynów w infuzji dożylnej (kroplówce) w dniu poprzedzającym albo w dniu badania. Badanie wykonuje się w znieczuleniu miejscowym BADANIA POPRZEDZAJĄCE Badania oceniające funkcję nerek. Niezbędne jest badanie ogólne moczu i ustalenie stężenia kreatyniny w surowicy. Należy także wykluczyć obecność czynnej infekcji układu moczowego (badanie posiewu moczu).Badania nie wykonuje się u osób z obecnie istniejącą infekcją układu moczowego. OPIS BADANIA Bezpośrednio przed przystąpieniem do cewnikowania dolnych dróg moczowych, pacjentowi wykonuje się (w pozycji leżącej na wznak) zdjęcie rentgenowskie jamy brzusznej i układu moczowego - tak zwany puste zdjęcie przeglądowe. W dalszym ciągu, poleca się pacjentowi przyjąć pozycję na wznak z lekko rozchylonymi nogami (zazwyczaj na fotelu urologiczno-ginekologicznym). Pacjent jest rozebrany do połowy (dolna połowa ciała). Badający podaje środek znieczulający miejscowo w formie żelu. W dalszym ciągu przez cewkę moczową zakłada pacjentowi cewnik do pęcherza moczowego (Ryc.3-4). Ryc.3-4 Cewnikowanie pecherza moczowego w trakcie cystoureterografii mikcyjnej Badający wstrzykuje strzykawką poprzez cewnik środek cieniujący (w objętości stosownej do masy ciała) do dróg wyprowadzających mocz. Przeważnie wykorzystywanym środkiem kontrastowym jest uropolina zawierająca związki jodu. Po wypełnieniu pęcherza moczowego środkiem cieniującym wykonuje się pacjentowi następne zdjęcie rentgenowskie układu moczowego. W dalszym ciągu, usuwa się cewnik i wykonuje serię zdjęć rentgenowskich w okresie i po oddaniu moczu (mikcji - stąd nazwa badania). Możliwe jest dlatego uwidocznienie cewki moczowej i ocena opróżniania pęcherza moczowego w trakcie mikcji. Rezultat badania przekazywany jest w formie opisu, niekiedy z dołączonymi kliszami rentgenowskimi. CZAS Badanie trwa zazwyczaj do 1 godziny Wiadomości, KTÓRE NALEŻY ZGŁOSIĆ WYKONUJĄCEMU BADANIE Przed badaniem Wszelakie choroby powiązane z układem moczowym (w szczególności pojawiające się w trakcie mikcji). Skłonność do uczuleń. Obecnie przyjmowane leki. Ciąża. W okresie badania Wszelakie nagłe choroby (na przykład ból). Bez zarzutu ZACHOWYWAĆ SIĘ PO BADANIU? Nie ma szczególnych zaleceń. Niekiedy doktor kierujący może zalecić przyjmowanie poprzez kilka dni antybiotyku celem zapobieżenia infekcji dróg moczowych. MOŻLIWE POWIKŁANIA PO BADANIU Przejściowe uczucie pieczenia i dyskomfortu przy oddawaniu moczu. Niekiedy może wystąpić infekcja dolnych dróg moczowych. Jeżeli jest taka potrzeba, badanie może być okresowo powtarzane. Realizowane jest u pacjentów w każdym wieku. Nie może być realizowane u kobiet w ciąży. Należy unikać wykonywania badania u kobiet w II połowie cyklu miesięcznego, u których zaistniała sposobność zapłodnienia