Definicja REZONANS MAGNETYCZNY

Co oznacza REZONANS MAGNETYCZNY Badanie nazywane jest także: MRI, MR, TOMOGRAFIA REZONANSU MAGNETYCZNEGO Nazwa zwyczajowa: Rezonans TEORETYCZNE I TECHNICZNE PODSTAWY BADANIA Badanie to bazuje na umieszczeniu pacjenta w komorze aparatu, w stałym polu magnetycznym o wysokiej energii. Skutkuje to, iż linie pola magnetycznego jąder atomów - w organizmie człowieka - ustawiają się równolegle do kierunku wytworzonego pola magnetycznego. Dodatkowo sam aparat emituje fale radiowe, które docierając do pacjenta i jego poszczególnych tkanek wzbudzają w nich stworzenie podobnych fal radiowych (to zdarzenie nazywa się rezonansem), które natomiast zwrotnie są odbierane poprzez aparat. W praktyce jako "rezonator" wykorzystuje się jądro atomu wodoru. Liczba jąder wodoru w poszczególnych tkankach różni się, co pomiędzy innymi umożliwia powstawanie obrazu. Komputer dokonując skomplikowanych obliczeń, na ekranie przedstawia uzyskane dane w formie obrazów struktur anatomicznych. Komputer na żądanie operatora może dokonać także obliczeń w taki sposób, by przedstawić obraz anatomiczny w dowolnie wybranej płaszczyźnie. Obrazy badanych struktur u poszczególnych pacjentów zapamiętywane są w pamięci stałej komputera, jest to na dyskach optycznych. Obrazy te są również poprzez szczególną kamerę naświetlane na zwykłej folii rentgenowskiej. To jest badanie kompletnie nieinwazyjne, bo w odróżnieniu do innych badań radiologicznych nie wykorzystuje promieniowania rentgenowskiego, ale nieszkodliwe dla organizmu pole magnetyczne i fale radiowe. Aktualnie badanie dzięki rezonansu magnetycznego należy do najdroższych badań w radiologii. CZEMU SŁUŻY BADANIE? Badanie to umożliwia w sposób kompletnie nieinwazyjny ocenę struktur anatomicznych całego człowieka w dowolnej płaszczyźnie i również trójwymiarowo, a szczególnie dobrze ocenę ośrodkowego układu nerwowego (mózg i kanał kręgowy) i tkanek miękkich kończyn (tkanki podskórne, mięśnie i stawy). Aktualnie to jest sposób pozwalająca w idealny sposób ocenić struktury anatomiczne i ewentualną patologię z dokładnością do kilku milimetrów. Badanie służy również nieinwazyjnej ocenie naczyń całego organizmu (tak zwany angiografia rezonansu magnetycznego). W angiografii rezonansu magnetycznego przy użyciu aparatu do rezonansu magnetycznego i bez użycia środka kontrastowego (w sposób nieinwazyjny) można dostać obraz naczyń krwionośnych i ocenić ewentualne patologie (na przykład tętniaki, naczynia patologiczne, i tym podobne). Uruchamiając odpowiedni program w komputerze można uzyskać obraz układu tętnic albo żył organizmu. WSKAZANIA DO WYKONANIA BADANIA Ze strony ośrodkowego układu nerwowego Dolegliwości demielinizacyjne (na przykład stwardnienie rozsiane). Dolegliwości otępienne (na przykład dolegliwość Alzheimera). Nowotwory mózgu trudne do oceny w innych badaniach. Ocena struktur okolicy przysadki mózgowej, oczodołu, tylnego dołu mózgu. Guzy kanału kręgowego. Ocena anatomiczna struktur kanału kręgowego. Zmiany popromienne w ośrodkowym układzie nerwowym. Zaburzenia neurologiczne o niewyjaśnionej etiologii. Inne. Ze strony tkanek miękkich Guzy tkanek miękkich. Urazy tkanek miękkich (stawów, mięśni, więzadeł). Inne. Ze strony klatki piersiowej, śródpiersia i miednicy Guzy serca. Dolegliwości sporych naczyń. Guzy płuc naciekające ścianę klatki piersiowej. Nowotwory narządów rodnych u kobiet i gruczołu krokowego (prostaty) u mężczyzn. Inne. Badanie jest realizowane na zlecenie lekarza SPOSÓB PRZYGOTOWANIA DO BADANIA Do badania należy zgłosić się na czczo (przynajmniej 6 godz. przedtem nie należy przyjmować pokarmów stałych). W razie badania jamy brzusznej wskazane jest poprzednie wykorzystanie środków hamujących ruchy (perystaltykę) jelit (na przykład Buscopan). Małym dzieciom przed badaniem podaje się środki uspokajające. Wykonanie badania w znieczuleniu ogólnym jest możliwe jedynie wtedy gdy, przychodnia zaopatrzony jest w szczególną aparaturę przystosowaną do pracy w polu magnetycznym. Do pomieszczenia gdzie znajduje się aparat, nie wolno wchodzić z żadnymi metalowymi obiektami (na przykład klucze, breloczki i tym podobne), bo te mogą zostać przyciągnięte poprzez magnes i mogą wywołać uszkodzenie aparatu albo uraz pacjenta. Nie wolno również wchodzić do pomieszczenie z magnesem,, zegarkiem i z kartami magnetycznymi (karty bankomatowe, kredytowe i tym podobne) bo te mogą ulec rozmagnesowaniu. Wszelakie metalowe elementy znajdujące się w pobliżu badanej okolicy wywołują stworzenie sporych zaburzeń obrazu (na przykład w razie badania oczodołów należy zmyć makijaż, gdzie znajdują się drobiny metali kolorowych). Unika się wykonywania badania u osób z klaustrofobią, a również u osób z metalowymi zastawkami serca, wszczepionymi płytkami ortopedycznymi albo innymi metalowymi obiektami umieszczonymi wewnątrz ciała. Badania nie wykonuje się u osób mających wszczepiony rozrusznik serca i pooperacyjne metalowe klipsy na tętniakach w mózgowiu. Wskazane jest podanie środka uspokajającego BADANIA POPRZEDZAJĄCE W nie wszystkich sytuacjach pacjent powinien być poddany wstępnej ocenie w innych prostszych i tańszych badaniach radiologicznych (na przykład tomografii komputerowej). Rezultaty wszystkich poprzedzających badań dodatkowych powinny być dostarczone przed wykonaniem badania rezonansu magnetycznego. OPIS BADANIA Pacjent może się rozbierać do badania i układany jest na ruchomym stole, na którym przesuwany jest do środka aparatu - tak zwany gantry (ryc. 17-2). W trakcie trwania całego badania (średnio ok. 40 min.) pacjent nie może się ruszać, bo żadne ruchy wywołują niemożność prawidłowego odczytania obrazu. Trudność sprawiają badania małych dzieci, którym trudno jest leżeć nieruchomo poprzez cały czas badania. W nie wszystkich przypadkach do pełniejszej oceny wymagane jest podanie dożylnego środka cieniującego. Rezultat badania przekazywany jest w formie opisu, niekiedy z dołączonymi zdjęciami rentgenowskimi. Ryc.17-2 Badanie przy zastosowaniu rezonansu magnetycznego CZAS Badanie trwa zazwyczaj ok. godziny, aczkolwiek może się przedłużyć nawet do 3 godz. Wiadomości, KTÓRE NALEŻY ZGŁOSIĆ WYKONUJĄCEMU BADANIE Przed badaniem Posiadanie rozrusznika serca, metalowych klipsów na tętniaku w mózgu, albo innych metalowych części w organizmie. Rozpoznanie przedtem alergii albo wystąpienie w przeszłości żadnych reakcji uczuleniowych na leki albo środki kontrastowe. Rezultaty wszystkich poprzedzających badań. Klaustrofobia. Skłonność do krwawień (skaza krwiotoczna) w razie stosowania dożylnych środków kontrastowych. W okresie badania W trakcie badania pacjent, pomimo zamknięcia w hermetycznym pomieszczeniu, ma ciągłą sposobność kontaktu z badającymi. W okresie badania pacjent powinien natychmiast zgłaszać: Wszelakie nagłe choroby (na przykład uczucie klaustrofobii). ?adne symptomy po podaniu dożylnego środka cieniującego (duszność, zawroty głowy, nudności). Bez zarzutu ZACHOWYWAĆ SIĘ PO BADANIU? Nie ma szczególnych zaleceń. MOŻLIWE POWIKŁANIA PO BADANIU Brak powikłań. Badanie może być powtarzane wielokrotnie. Realizowane jest u chorych w każdym wieku, a również u kobiet ciężarnych