scyntygrafia kości stawów co to znaczy
Leczenie SCYNTYGRAFIA KOŚCI I STAWÓW definicja. Czym jest BADANIE IZOTOPOWE KOŚCI I STAWÓW Do badań.

Czy przydatne?

Definicja SCYNTYGRAFIA KOŚCI I STAWÓW

Co oznacza SCYNTYGRAFIA KOŚCI I STAWÓW Badanie zwane jest także: BADANIE IZOTOPOWE KOŚCI I STAWÓW Do badań izotopowych kości i stawów zalicza się: - Statyczną scyntygrafię kości, - Trójfazową scyntygrafię kości, - Scyntygrafię zapaleń kośćca, - Scyntygrafię stawów. TEORETYCZNE I TECHNICZNE PODSTAWY BADANIA Badanie to bazuje na uzyskiwaniu przy użyciu niewielkich dawek izotopów promieniotwórczych (radioznaczników) obrazu kości i stawów i ocenie ich stanu czynnościowego. Wprowadzone do krwiobiegu radioznaczniki gromadzą się w miejscach, gdzie dzieje się intensywny mechanizm jednoczesnego tworzenia i zanikania tkanki kostnej; w miejscach tych przeważa jednak mechanizm zanikania tkanki kostnej (osteolizy). Radioznaczniki gromadzą się także w zmienionych zapalnie stawach. Scyntygraficzne badanie kości powtórzone trzykrotnie po podaniu radioznacznika bada napływ krwi do kości i stwierdza ewentualny obrzęk otaczających tkanek miękkich (badanie trójfazowe). Istnieją także radioznaczniki gromadzące się w miejscach bakteryjnego zapalenia kości (znakowane izotopem nanokoloidy, immunoglobulina ludzka, granulocyty). Badanie wykonuje się przy użyciu urządzeń zwanych gammakamerami, sprzężonymi z systemem komputerowym. CZEMU SŁUŻY BADANIE? Zaletą scyntygrafii jest objęcie badaniem całego kośćca po jednokrotnym podaniu radioznacznika. By osiągnąć ten sam skutek przy użyciu aparatu rentgenowskiego trzeba wykonać sporo zdjęć. Statyczna scyntygrafia kośćca służy wykrywaniu z sporą dokładnością i na inicjalnym etapie rozwoju ognisk osteolizy, raczej nowotworowych. Badanie to pozwala na stwierdzenie miejsc osteolizy już przy utracie wapnia rzędu 8%, w trakcie gdy badanie radiologiczne ujawnia takie miejsca dopiero przy odwapnieniu rzędu 40%-50%. Badanie scyntygraficzne kości i stawów służy także wykrywaniu stanów zapalnych i nietypowych postaci złamań. Trójfazowa scyntygrafia kości umożliwia ocenę ukrwienia kości i istnienie obrzęku otaczających tkanek miękkich. Scyntygrafia zapaleń kośćca pozwala na odróżnienie zapaleń od mechanizmów jałowych i nowotworowych. Scyntygrafia stawów służy raczej do odróżnienia reumatoidalnego zapalenia stawów od zapalenia łuszczycowego. WSKAZANIA DO WYKONANIA BADANIA Statyczna scyntygrafia kośćca Podejrzenie przerzutów nowotworowych do kości. Zapalenie kości krwiopochodne i zewnątrzpochodne. Ocena zajęcia kości w owrzodzeniach podudzi, w tym w stopie cukrzycowej. Dolegliwości metaboliczne (na przykład dolegliwość Pageta). Ocena gojenia się przeszczepów kostnych. Ocena skuteczności radio- i chemioterapii przerzutów kostnych. Nietypowe postacie złamań - zaklinowane i powolne (marszowe i stresowe). Trójfazowa scyntygrafia kośćca Ocena stanu ukrwienia odłamów kostnych. Scyntygrafia zapaleń kośćca Wykrywanie ognisk zapalnych. Różnicowanie zespołu bolesnego biodra po wszczepieniu endoprotezy stawu biodrowego. Scyntygrafia stawów Nietypowe postacie zapaleń stawów, a zwłaszcza: inicjalna diagnostyka zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa, różnicowanie łuszczycowego i reumatoidalnego zapalenia stawów. Badanie jest realizowane na zlecenie lekarza BADANIA POPRZEDZAJĄCE Nie ma bezwzględnej konieczności wykonywania przedtem innych badań. Jeśli wykonano badanie radiologiczne kośćca, w szczególności tomokomputerowe, jego opis bywa przydatny dla lekarza opisującego badanie scyntygraficzne. SPOSÓB PRZYGOTOWANIA DO BADANIA Nie ma szczególnych zaleceń. Małym dzieciom należy podać środek uspokajający wg wskazań lekarza pediatry celem zapewnienia nieruchomego ułożenia pod głowicą aparatu. U dzieci wskazane jest podanie środka uspokajającego OPIS BADANIA Bezpośrednio przed wykonaniem pomiarów scyntygraficznych należy oddać mocz, który zalegając w pęcherzu przesłaniałby obraz kości krzyżowej na scyntygramie. Pacjent może być rozebrany do badania, lecz z jego ubrania powinny być usunięte metalowe elementy (monety w kieszeniach, klamry pasków) mogące przesłonić obraz. W okresie scyntygraficznego badania kośćca pacjent leży na brzuchu albo plecach. Radioznacznik podaje się dożylnie, najlepiej poprzez cewnik żylny (wenflon), przed wykonaniem właściwych pomiarów scyntygraficznych. Statyczna scyntygrafia kości Czas trwania pomiaru wynosi 20-40 min., po 3-4 godzinach od podania radioznacznika. Trójfazowa scyntygrafia kośćca Scyntygrafia trójfazowa obejmuje trzykrotne wykonywanie zdjęć. Pierwsza etap - ok. 3 min. od podania radioznacznika (etap ukrwienia), druga etap - ok. 10 min. potem (10 minutowa etap tkanek miękkich), trzecia etap - dalej jak w badaniu statycznym. Scyntygrafia zapaleń kośćca i scyntygrafia stawów Oba badania przeprowadza się jak badanie statyczne. Rezultaty badań są przekazywane w formie opisu, niekiedy z dołączonymi wydrukami, kliszami fotograficznymi (scyntygramami). CZAS Badanie trwa do 4 godz. od podania radioznacznika Wiadomości, KTÓRE NALEŻY ZGŁOSIĆ WYKONUJĄCEMU BADANIE Przed badaniem Skłonność do krwawień (skaza krwotoczna). Ciąża. W okresie badania Wszelakie nagłe choroby (na przykład ból, duszność). Bez zarzutu ZACHOWYWAĆ SIĘ PO BADANIU? Zaraz po badaniu należy wypłukać z organizmu resztki izotopów poprzez wypicie 0,5-1 litra płynów obojętnych (woda, herbata, soki). MOŻLIWE POWIKŁANIA PO BADANIU Brak powikłań. Badanie może być powtarzane wielokrotnie. Realizowane jest u chorych w każdym wieku. Nie może być realizowane u kobiet w ciąży i w momencie laktacji. Należy unikać wykonywania badania u kobiet w II połowie cyklu miesięcznego, u których zaistniała sposobność zapłodnienia