Definicja WZIERNIKOWANIE PĘCHERZA MOCZOWEGO

Co oznacza WZIERNIKOWANIE PĘCHERZA MOCZOWEGO Badanie nazywane jest także: CYSTOSKOPIA TEORETYCZNE I TECHNICZNE PODSTAWY BADANIA Badanie to bazuje na bezpośrednim oglądaniu wnętrza pęcherza moczowego dzięki wziernika zwanego cystoskopem, wprowadzonego poprzez cewkę moczową. Cystoskop jest sztywną metalową rurą z układem optycznym, gdzie pole widzenia jest oświetlone dzięki wiązce świadłowodów (tak zwany zimne oświetlenie). Wziernik ten, zaopatrzony jest w urządzenia pozwalające na na przykład przepłukiwanie wybranych miejsc, a również odsysanie płynnej treści. Cystoskopia może być połączona z pobraniem fragmentu tkanki (wycinka) do badania histopatologicznego. Niekiedy badania te poszerza się o sondowanie moczowodów (na przykład w razie podejrzenia bloku odpływu moczu w moczowodzie) przy użyciu specjalnego cewnika (sondę). Istnieje wówczas sposobność, by poprzez wprowadzony do moczowodów cewnik podać środek cieniujący, który pochłania promieniowanie rentgenowskie. Jednoczesne prześwietlenie rentgenowskie pozwala uwidocznić moczowód na ekranie monitora albo na zdjęciach rentgenowskich. CZEMU SŁUŻY BADANIE? Badanie to umożliwia unaocznienie zmian zachodzących w pęcherzu moczowym i ujściach moczowodów. Stanowi ono nadzwyczajnie ważny obiekt w rozpoznawaniu i różnicowaniu stanów zapalnych i guzów pęcherza moczowego. Nadzwyczajnie istotnym elementem badania - w razie podejrzenia guza pęcherza - jest pobranie wycinka do badania mikroskopowego. Ocena tkanki poprzez doświadczonego histopatologa pozwala nie tylko na wykluczenie, lecz również w razie potwierdzenia tego rozpoznania, na wyznaczenie najlepszego w danym przypadku postępowania leczniczego. Przy użyciu cystoskopii ocenia się również stopień zalegania moczu w pęcherzu (na przykład w razie przerostu gruczołu krokowego). WSKAZANIA DO WYKONANIA BADANIA Guzy pęcherza moczowego. Gruźlica układu moczowego. Wady rozwojowe cewki i pęcherza moczowego. Kamica moczowa. Zapalenie pęcherza moczowego. Krwiomocz nieznanego pochodzenia. Ocena zespolenia moczowodowo-pęcherzowego nerki przeszczepionej. Badanie jest realizowane na zlecenie lekarza SPOSÓB PRZYGOTOWANIA DO BADANIA Przed wykonaniem badania pacjent powinien oddać mocz w celu opróżnienia pęcherza. U osób u których istnieje powiększone ryzyko rozwoju zakażenia dróg moczowych podaje się 1-2 dni przed cytoskopią zapobiegawczą dawkę leków przeciwbakteryjnych. Zobacz dodatkowo "Sposób przygotowania do znieczulenia" w "sposoby anestezjologiczne w badaniach diagnostycznych" w rozdziale "sposoby znieczulania". Badanie wykonuje się w znieczuleniu miejscowym. Wskazane jest także podanie środka uspokajającego. Przy badaniu dzieci może zaistnieć konieczność znieczulenia ogólnego BADANIA POPRZEDZAJĄCE Decyzja o wykonaniu badania cytoskopowego albo jego poszerzonej wersji powinna być rezultatem konsultacji między lekarzem kierującym (przeważnie nefrologiem) i wykonującym je urologiem. Z racji na sposobność krwawienia w czasie albo po badaniu celowe jest wykonanie fundamentalnych wyznaczników układu krzepnięcia (czas krwawienia czas krzepnięcia). OPIS BADANIA Pacjent do badania układa się na szczególnym fotelu z nogami zgiętymi w biodrach i kolanach pod kątem 90 stopni. Nogi pozostają oparte na szczególnych podporach. Doktor przeprowadzający badanie przemywa ujście cewki płynem odkażającym, a w dalszym ciągu nakłada pastę zawierającą środek miejscowo znieczulający. Po zlokalizowaniu wyjścia cewki, cytoskop jest wprowadzany łagodnymi ruchami do pęcherza moczowego (Ryc.3-5). Ryc.3-5 Cystoskopia (u mężczyzny) z podaniem poprzez cewnik do moczowodu środka cieniującego Zdarza się, iż przy oglądaniu pęcherza niezbędna jest zmiana pozycji pacjenta w celu lepszego dotarcia do stwierdzonej zmiany chorobowej. Niekiedy w okresie obserwowania pęcherza pobiera się z wybranych miejsc wycinki (do badania histopatologicznego) przy użyciu drobnych szczypiec, w które zaopatrzony jest cystoskop. Czynność ta realizowana jest bezboleśnie. W nie wszystkich sytuacjach, badanie uzupełnia się o badanie moczowodów. Wówczas, pod kontrolą obrazu widzianego w cystoskopie, wprowadza się do jego wnętrza cienki cewnik. W dalszym ciągu w czasie podawania poprzez cewnik środka cieniującego (kontrastu) wykonuje się prześwietlenie rentgenowskie i obserwuje powstający obraz na ekranie monitora. W należytych momentach można wykonać dokumentację zdjęciową. Po zakończeniu badania doktor usuwa cystoskop z pęcherza. Zobacz dodatkowo "Opis metod znieczulenia" w "sposoby anestezjologiczne w badaniach diagnostycznych" w rozdziale "sposoby znieczulania". Rezultat badania przekazywany jest w formie opisu, niekiedy z dołączonymi kliszami. CZAS Badanie trwa zazwyczaj od kilku do kilkunastu min.. Wiadomości, KTÓRE NALEŻY ZGŁOSIĆ WYKONUJĄCEMU BADANIE Przed badaniem Skłonność do uczuleń. Obecnie przyjmowane leki. Skłonność do krwawień (skaza krwotoczna). W okresie badania Wszelakie nagłe choroby (na przykład ból, osłabienie). Bez zarzutu ZACHOWYWAĆ SIĘ PO BADANIU? Odpowiednio z zaleceniami podanymi poprzez lekarza. Będą one zależne od rodzaju stwierdzonych zmian w drogach moczowych. Zobacz dodatkowo "bez zarzutu zachowywać się po znieczuleniu?" w "sposoby anestezjologiczne w badaniach diagnostycznych" w rozdziale "sposoby znieczulania". MOŻLIWE POWIKŁANIA PO BADANIU Istnieje sposobność przejściowego pojawienia się krwi w moczu (krwiomocz). Niekiedy po badaniu w rezultacie wprowadzenia instrumentów medycznych do dróg moczowych, może wystąpić zakażenie dolnego odcinka układu moczowego. Wymaga to przyjmowania leków przeciwbakteryjnych przepisanych poprzez lekarza kierującego. Zobacz dodatkowo "Możliwe powikłania po znieczuleniu" w "sposoby anestezjologiczne w badaniach diagnostycznych" w rozdziale "sposoby znieczulania". Badanie może być powtarzane wielokrotnie. Realizowane jest u pacjentów w każdym wieku, a również u kobiet ciężarnych