Definicja Habituacja
Co to znaczy Habituacja:
(przywykanie) jest zjawiskiem neurologicznym występującym w układzie nerwowym w razie wielokrotnego występowania tego samego bodźca. Odpowiedź układu na następne bodźce jest wówczas coraz mniejsza.
Skutek ten można zaobserwować na przykładzie wszystkich zmysłów człowieka, np.:
Zmysł dotyku: Należy się położyć bez ruchu, tak by żadna część ciała nie była do niczego za mocno przyciśnięta. Po kilkunastu minutach w bezruchu nie odczuwamy już żadnego dotyku, aczkolwiek ciągle odczuwamy wrażenia temp. (te receptory mają dłuższy czas habituacji).
Zmysł słuchu: Czy byliście świadomi dźwięku komputera, zanim przeczytaliście to zdanie?
Zmysł wzroku: Należy wpatrywać się w jeden pkt. poprzez kilka min. bez mrugnięcia. W rejonie nie może być mocnych źródeł światła (za bardzo męczą wzrok). Po pewnym czasie na siatkówce zostanie utrwalony negatywowy obraz tego, co widzimy. Obraz ten coraz bardziej nakłada się na obraz wpadający do oka, aż powstaje jednolita szarość. Dość trudno dostać ten skutek, bo oko błyskawicznie się męczy, a każde mrugnięcie wymienia bodźce oddziaływające na siatkówkę, przeszkadzając w uzyskaniu efektu habituacji. Ciekawy jest także skutek spojrzenia odrobinę w bok - obraz negatywowy nakłada się wówczas z pozytywowym wszędzie z zastrzeżeniem krawędzi jednolitych plam barwnych. Widzimy wówczas tylko te krawędzie - skutek uzyskiwany normalnie wyłącznie przy użyciu komputerowych filtrów do obróbki obrazów.
Komórki oka bardzo błyskawicznie doznają habituacji, jednak skutek ten jest w dużej mierze kompensowany poprzez mimowolne ruchy oczu. To są drobne ruchy oczu wokół punktu, na który patrzymy. Sprawia to, że ostatni z opisanych ponad eksperymentów jest najtrudniejszy do przeprowadzenia.
Habituacja jest także używana przy polowaniu poprzez nie wszystkie ptaki drapieżne, u których mimowolne ruchy oczu nie występują. Dlatego ich oczy w trakcie szybowania wysoko powyżej terenem łownym podlegają habituacji i tym samym pokazują wyłącznie wszelakie ruchy zwierząt na ziemi - nieruchome obiekty przy szybowaniu na dużej wysokości praktycznie nie zmieniają swego wyglądu, więc siatkówka do nich przywyka
Skutek ten można zaobserwować na przykładzie wszystkich zmysłów człowieka, np.:
Zmysł dotyku: Należy się położyć bez ruchu, tak by żadna część ciała nie była do niczego za mocno przyciśnięta. Po kilkunastu minutach w bezruchu nie odczuwamy już żadnego dotyku, aczkolwiek ciągle odczuwamy wrażenia temp. (te receptory mają dłuższy czas habituacji).
Zmysł słuchu: Czy byliście świadomi dźwięku komputera, zanim przeczytaliście to zdanie?
Zmysł wzroku: Należy wpatrywać się w jeden pkt. poprzez kilka min. bez mrugnięcia. W rejonie nie może być mocnych źródeł światła (za bardzo męczą wzrok). Po pewnym czasie na siatkówce zostanie utrwalony negatywowy obraz tego, co widzimy. Obraz ten coraz bardziej nakłada się na obraz wpadający do oka, aż powstaje jednolita szarość. Dość trudno dostać ten skutek, bo oko błyskawicznie się męczy, a każde mrugnięcie wymienia bodźce oddziaływające na siatkówkę, przeszkadzając w uzyskaniu efektu habituacji. Ciekawy jest także skutek spojrzenia odrobinę w bok - obraz negatywowy nakłada się wówczas z pozytywowym wszędzie z zastrzeżeniem krawędzi jednolitych plam barwnych. Widzimy wówczas tylko te krawędzie - skutek uzyskiwany normalnie wyłącznie przy użyciu komputerowych filtrów do obróbki obrazów.
Komórki oka bardzo błyskawicznie doznają habituacji, jednak skutek ten jest w dużej mierze kompensowany poprzez mimowolne ruchy oczu. To są drobne ruchy oczu wokół punktu, na który patrzymy. Sprawia to, że ostatni z opisanych ponad eksperymentów jest najtrudniejszy do przeprowadzenia.
Habituacja jest także używana przy polowaniu poprzez nie wszystkie ptaki drapieżne, u których mimowolne ruchy oczu nie występują. Dlatego ich oczy w trakcie szybowania wysoko powyżej terenem łownym podlegają habituacji i tym samym pokazują wyłącznie wszelakie ruchy zwierząt na ziemi - nieruchome obiekty przy szybowaniu na dużej wysokości praktycznie nie zmieniają swego wyglądu, więc siatkówka do nich przywyka