Definicja HIV i AIDS

Co to jest HIV i AIDS: Dolegliwość HIV I AIDS OPIS: wirus HIV jest retrowirusem zakażającym komórki z receptorami CD4; to są przeważnie limfocyty CD4 (zwane również T4 albo pomocniczo-indukcyjnymi); zakażenie prowadzi do zgonu komórki i spadku odporności organizmu, co objawia się występowaniem zakażeń oportunistycznych, chorób nowotworowych i uszkodzeniem układu nerwowego; występowanie zakażeń oportunistycznych definiuje się jako zespół nabytego upośledzenia odporności (AIDS); wg nowej klasyfikacji z 1.01.93 r. wszystkie osoby zakażone wirusem HIV , u których liczba limfocytów CD4 jest poniżej 200, są zakwalifikowane jako chore na AIDS; wirus wykazuje bezpośredni wpływ na komórki ośrodkowego układu nerwowego, układu pokarmowego i inne układy. Częstość występowania:w stanach zjednoczonych ameryki powyżej 250 000 zakażonych osób; [w Polsce: od 1985 r. do 31.12.1997 stwierdzono zakażenie u 4953 osób i zachorowanie na AIDS u 594 osób (354 chorych zmarło)]. Wiek: młodzi, dorośli od 25 do 44 roku życia. Płeć: częściej u mężczyzn. Symptomy: przewlekłe zakażenie o różnym przebiegu (pośrodku 10 lat od zakażenia u 50% osób rozwija się AIDS), zakażenie ostre: zespół mononukleozopodobny z gorączką, wysypką, bólami mięśni i niedobrym samopoczuciem; symptomy ustępują samoistnie pośrodku 6-8 tygodni po zakażeniu, czemu towarzyszy wytwarzanie przeciwciał przeciw wirusowi HIV, zakażenie bezobjawowe: po zakażeniu pierwotnym; różny czas trwania, przetrwała uogólniona limfadenopatia; cechy charakterystyczne - zwiększenie węzłów chłonnych > 1 cm i więcej przynajmniej w dwóch różnych miejscach (poza pachwinami), zwiększenie węzłów utrzymuje się dłużej niż 3 miesiące i nie stwierdza się żadnej innej powody chorobowej; inne postacie dolegliwości: AIDS - 594 zachorowania - 354 chorych zmarło (A) ogólne: gorączka utrzymująca się powyżej 1 miesiąc, pomniejszenie się masy ciała o przeszło 10% w relacji do wagi wyjściowej, przewlekła biegunka, wysypki skórne, ciężki zespół przewlekłego zmęczenia, (B) zaburzenia neurologiczne: otępienie, mielopatia obwodowa, neuropatia o nie wyjaśnionej przyczynie, (C) wtórne dolegliwości zakaźne. Powody: ludzki wirus upośledzenia odporności (HIV). Impulsy RYZYKA: aktywność seksualna: w najwyższym stopniu narażeni są homoseksualni mężczyźni, lecz na zakażenie narażone są wszystkie czynne seksualnie osoby; zależnie od innych czynników ryzyka i liczby partnerów seksualnych, używanie dożylnych narkotyków (zakażone igły i strzykawki), osoby, które otrzymywały preparaty krwiopochodne: najwyższe ryzyko od 1975 r. do marca 1985 r., od kiedy wprowadzono badania przesiewowe na HIV; przeniesienie zakażenia po tym czasie jest mniej prawdopodobne, w najwyższym stopniu narażeni byli hemofilicy, którzy otrzymywali produkty plazmy pochodzące od wielu dawców, dzieci matek zakażonych HIV: do zakażenia dochodzi u 30% dzieci zakażonych wirusem HIV w okresie ciąży, karmienie piersią jest potencjalną drogą przeniesienia zakażenia, dlatego nie zaleca się go zakażonym matkom, pracownicy służby zdrowia są w najwyższym stopniu narażeni na zakłucie zakażoną igłą. TRYB LECZENIA: pierwotnie opieka w uwarunkowaniach pozaszpitalnych; w sytuacjach ostrych skonsultować się z lekarzem chorób zakaźnych albo specjalistą od AIDS. LECZENIE OGÓLNE: przy pierwszej wizycie należy: wskazać przebyte dolegliwości ze specjalnym uwzględnieniem zachorowań i diagnostyki pod kątem kiły i gruźlicy (daty, leczenie), zwrócić uwagę na takie symptomy jak: gorączka, dreszcze, biegunka, strata masy ciała, zmęczenie, zwiększenie węzłów chłonnych, owrzodzenia w jamie ustnej, kaszel, skrócenie oddechu, duszność powysiłkowa, zaburzenia widzenia, zapalenie zatok i ból przy połykaniu, przeprowadzić wywiad społeczny, przeprowadzić pełne badanie przedmiotowe z wymazem z szyjki macicy włącznie, wyjaśnić przebyte szczepienia (przeciwpneumokokowe, przeciw grypie - sugerowane dorosłym); doustna szczepionka przeciw poliomyellitis nie jest sugerowana dzieciom, zamiast niej korzystać szczepionki do stosowania pozajelitowego, wykonać następujące badania dodatkowe: morfologię z rozmazem, płytki krwi, badania serologiczne pod kątem kiły (odczyn immunofluorescencyjny) i próby tuberkulinowe; całkowitą liczbę limfocytów CD4 i ich udział procentowy, antygen HBs i przeciwciała anty HBs, pacjenci z liczbą komórek CD4 poniżej 500 korzystnie odpowiadają na leczenie zydowudyną i innymi lekami przeciwretrowirusowymi, pacjenci z liczbą komórek CD4 poniżej 200 albo z kandydozą j. ustnej lub z innymi symptomami niedoboru odporności powinni otrzymywać profilaktykę przeciwko zakażeniu Pneumocystis carinii, pacjenci z liczbą komórek CD4 poniżej 75 powinni otrzymywać profilaktykę przeciwko zakażeniu Mycobacferium avium. AKTYWNOŚĆ ŻYCIOWA: zachęcać do regularnych ćwiczeń. DIETA: zachęcać do dobrego odżywiania się, unikać spożywania surowych jaj, nie pasteryzowanego mleka i innych potencjalnie zakażonych produktów żywnościowych, podawać profilaktycznie witaminy. LEKI Z WYBORU: aktualnie jest dostępnych 5 leków przeciwretrowirusowych (didanozyna, lamiduwina, stawudyna, zalcytabina, zydowudyna); oczekuje się większej ich liczby; kontrowersje dotyczą używania poszczególnych leków; poleca się konsultację u specjalistów. ZAPOBIEGANIE: jeżeli to możliwe: unikać przetaczania nie przebadanej krwi i jej produktów; unikać stosunków seksualnych bez zabezpieczenia, korzystać prezerwatyw, unikać dożylnego podawania narkotyków, unikać kontaktu z wydzielinami i wydalinami osób zakażonych HIV. PRZEBIEG Dolegliwości I ROKOWANIE: jeżeli zakażenie HIV doprowadziło do AIDS, to spodziewany moment przeżycia wynosi 2-3 lata, zakażenia oportunistyczne w AIDS nie występują, dopóki liczba CD4 nie spadnie poniżej 200; w zakażeniu HIV liczba CD4 obniża się średnio o 50-80 komórek rocznie; szybszy spadek obserwuje się poniżej 200 komórek. WPŁYW WIEKU: wiek dziecięcy: szybszy rozwój dolegliwości u niemowląt, wiek podeszły: szybszy rozwój dolegliwości u osób po 50 roku życia. CIĄŻA: nie ma zgodnego metody postępowania; uważane jest, iż u ciężarnych zakażonych HIV istnieje wzmożone ryzyko zachorowania na bakteryjne zapalenie płuc i porodu przedwczesnego; wykorzystanie zydowudyny minimalizuje ryzyko przeniesienia zakażenia na dziecko. SYNONIMY: zespół nabytego upośledzenia odporności. UWAGI: u kobiet zakażonych HIV występuje wzmożone ryzyko raka szyjki macicy; wykonywać badania cytologiczne co 6 miesięcy albo częściej. Użytkowane SKRÓTY: AIDS - acguired immune deficiency syndrome - zespół nabytego upośledzenia odporności, ELISA - enzyme-linked immunosorbent assay - enzymatyczny test immunosorpcyjny, HIV - human immunodeficiency virus - ludzki wirus upośledzenia odporności, PCR - polymerase chain reaction- reakcja łańcuchowa polimerazy, CMV - cytomegalowws - wirus cytomegalii